Müəllif:Gülbəniz Hüseynli/Banco.az
Azərbaycan və Özbəkistan arasındakı iqtisadi əlaqələr geniş və müxtəlif sahələrdə inkişaf edir. Bu iki ölkə arasında iqtisadi əməkdaşlıq, həm ticarət mübadiləsi, həm də sərmayə qoyuluşları baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Son illər ərzində iki ölkə arasında ticarət münasibətləri yüksələn xətt üzrə artmaqdadır.
Özbəkistan Azərbaycanın əsas ticarət tərəfdaşlarından biridir. Əsas ixrac məhsulları arasında kənd təsərrüfatı məhsulları, xammal və sənaye məhsulları yer alır.
Azərbaycan, Özbəkistanın müasir kənd təsərrüfatı məhsulları və təbii resursları ilə, Özbəkistan isə Azərbaycan texnologiyaları və qeyri-neft sektorunda məhsulları ilə maraqlanır.
Azərbaycanlı şirkətlər Özbəkistanın müxtəlif sektorlarda sərmayə qoyurlar. Xüsusilə enerji, inşaat və sənaye sahələrində birgə layihələr mövcuddur.
Özbəkistan Azərbaycanda nəqliyyat, logistika və turizm sahələrində investisiya qoyuşu həyata keçirir.
Azərbaycan və Özbəkistan enerji sahəsində birgə layihələr həyata keçirirlər.
Xüsusilə qaz və enerji resursları üzrə əməkdaşlıq mövcuddur. Özbəkistan Azərbaycanın enerji infrastrukturlarından faydalanmaq və bu sahədə texnoloji biliklərdən istifadə etmək istəyir.
Beynəlxalq Enerji Agentliyinin hesabatına görə, Özbəkistanın illik tələbatdan 30 dəfə çox - 2091 milyard kilovat-saat elektrik enerjisi istehsal etmək imkanı var.
Özbəkistan iqlimi ildə 320 günəşli gündən ibarətdir ki, bu da böyük həcmdə alternativ enerji istehsalına imkan yaradır. Ölkənin Surxandərya, Buxara, Kaşkadərya vilayətləri coğrafi baxımdan elə bir iqlim qurşağında yerləşir ki, bu regionlarda, ümumilikdə, 2058 milyard kilovat-saat günəş enerjisi hasil etmək olar. BMT-nin yaşıl enerjinin inkişafına dair hazırladığı hesabatına əsasən Özbəkistanın Şimal-Qərb və Cənub-Qərb əraziləri 9,9 milyarda kilovat-saat külək enerjisi istehsal etmək gücündədir.
Azərbaycan və Özbəkistan arasında nəqliyyat və logistika sahəsində əməkdaşlıq genişlənir. İki ölkə arasında yük daşımalarını artırmaq üçün nəqliyyat infrastrukturları üzərində işlənilir.
Bakı-Tbilisi-Qars (BTQ) dəmir yolu layihəsi bu əlaqələrin inkişafına töhfə verir.
Birgə müəssisələr və investisiya layihələri ikitərəfli iqtisadi əlaqələri daha da dərinləşdirir. İki ölkənin iş adamları və biznes dairələri arasında mütəmadi olaraq görüşlər keçirilir və əməkdaşlıq imkanları müzakirə olunur.
Özbəkistanda Azərbaycan kapitallı 236 müəssisə, o cümlədən 62 müştərək müəssisə və 174-ü əcnəbilərə məxsus müəssisə fəaliyyət göstərir. Bundan əlavə, Azərbaycanda 70 Özbəkistan şirkəti fəal fəaliyyət göstərir. Əməkdaşlıq üçün perspektivli sahələr ipək istehsalı, toxuculuq klasterinin yaradılması, beynəlxalq məktəbin tikintisi və qida istehsalı layihələridir.
Birgə aqrotexnologiya layihələri və kənd təsərrüfatı layihələri də mövcuddur.
2024-cü ilin yanvar-iyul aylarında Azərbaycan ilə Özbəkistan arasında ticarət dövriyyəsi 118,2 milyon dolları ötüb. 2023-cü ildə ticarət dövriyyəsi 26,5 faiz artaraq 231,6 milyon dollar təşkil edib. Hazırda ticarət dövriyyəsinin 1 milyard dollara çatdırılması istiqamətində işlər aparılır.
