İlk yarandığı gündən amerikanın oyunu deyib onu gözdən salmaq istədilər. Hətta onun əleyhinə bir sıra reklamlar da oldu. Təqvimdə 1989-dan 1929-a gəldiyimizdə hər kəs tərəfindən qazlı bir içki kimi tanınırdı. Lakin hazırda 200-dən fərqli ölkədə hasilatı 1,9 milyarda çatmış bir içkidir. Yaxşı bəs Coca-cola bu uğura necə nail oldu?
Yaxın günlərdə məşhur biznesmen və yenilikçi David Butler Coca colanı uğura aparan 7 strategiya barədə məlumat verib, onu sizlərlə paylaşmaq istərdim.
1) Tərkibi sirr kimi saxlanırdı və bütün keyfiyyət testlərini uğurla keçmişdi.
Coca-colanın hazırlanmasında 1905-ci ilə qədər John S. Pembertonun ideyası olan kokaindən istifadə edilirdi lakin sonra bu maddədən imtina edilir. 1985-ci ilə kimi “Yeni Kola” çıxana qədər Coca-colanın resepti gizli saxlanılırdı. Rəqiblər isə buna oxşar məhsulları bazarda təqdim edərək Coca-colanın şöhrətini daha da artırdılar.
2) Loqosu bütün dövrlərlə ayaqlaşır
Əvvəllər mühasiblərin istifadə etdiyi Spencerian fontu ilə yazılan loqo Coca-Colanı rəqiblərindən fərqləndirirdi. 1923-cü ildə isə bu loqo standart hala gətirildi, o dövrdən etibarən isə dəyişmədi.
3) 1915-ci ildə bütün Coca-cola markaları eyni dizaynla cam şüşələrdə təqdim edildi, bu ideya isə Coca-colaya yeni nəfəs gətirmişdi.
Coca-colanı bazarda fərqləndirmək üçün yeni ideya lazım idi, məhsulun keyfiyyətini artırmaq həm də təqdimatını daha da kreativ etmək üçün onun şüşələrdə satılması qərarı verilir. Buna görə də yeni bir yarışma keçirildi, Root Glass bu yarışmanın qalibi oldu. Beləliklə Earl Deanin hazırladığı şüşələr artıq kolanın rəsmi qablaşdırma vasitələri olacaqdı.
4) Coca-colanı satmağın da xususi qaydaları var idi.
Məşhur Atlanta biznesmeni Ernest Woodruff’ın Trust şirkəti 1919-cu ildə Coca-cola şirkətini satın aldı və onun keyfiyyətini qorumaq üçün xususi qaydaların yaradılmasını təklif etdi. Belə ki, onun fikrincə Coca-cola 2 dərəcə istilikdə saxlanılmalı idi. Coca-cola şirkəti onu satan firmalara satıcılar yollayaraq kolanın müəyyən istilik şkalasının üzərində saxlanılmamasını tapşırırdı.
5) 70 il ərzində eyni qiymətə satılırdı.
Bir şüşə kola 1886’dan 1959’a qədər 5 cent olaraq müəyyən edilmişdi.
6) Öz satış dünyasını yaratdı.
Əslində kola bazarda bir imic yaratmaq istəyirdi, elə bunun üçün də 1887-ci ildən 1920-ci ilə qədər bütün kola məhsullarının 10%-ni pulsuz təqdim edən kuponlar yaradılmışdı. Eyni zamanda kola satan satıcılarına və istehsalçılarına pusuz posterlər, təqvimlər və saatlar verilirdi. Bütün bunlar Coca-colanın bazarda səs salması demək idi, çünki həmin dövrlər müharibə ərəfəsi idi və kola insanların yeganə hədiyyə mənbəyi idi.
7) Öz satış modelini yaratmışdı.
Butler deyir ki, coca-cola bir şirkət deyil, kiçik şirkətlərdən ibarət bir sistemdir. Bu sistem sayəsində yeni istehlakçı kanalları hazırlayaraq satış komandamızı daha da genişləndiririk. Bu sistemə uyğun bir sistem hazırlamaq asandır, lakin o Coca-cola qədər böyüyəcəkmi əmin deyiləm.
Mən bu məqalədə olanları qısaca təsvir etməyə çalışdım, lakin siz hekayəsinin tamamını oxumaq istəyirsinizsə Butler ve Linda Tischler’in “Design to Grow: How Coca-Cola Learned to Combine Scale and Agility” kitabını almağı məsləhət görərdim.
Xəzər Aslanov. Banco.az
