Müəllif:Gülbəniz Hüseynli/Banco.az
Şirkət təsis edildiyi zaman səhmdarların və ya təsisçilərin yatırdığı məbləğ nizamnamə kapitalı adlanır.
Bu kapital şirkətin dövlət qeydiyyatına alındığı zaman müəyyən edilir və nizamnamədə (təsis sənədində) göstərilir.
Nizamnamə kapitalı şirkətin maliyyə öhdəliklərini yerinə yetirməsi üçün ilkin vəsait kimi xidmət edir.
Şirkətin səhmlərinin və ya paylarının dəyərinin əsasını təşkil edir. Nizamnamə kapitalı həm də şirkətin qanuni fəaliyyətinin başlanğıc mərhələsində onun maliyyə sabitliyini təmin etmək məqsədilə vacibdir.
Bu məbləğ zamanla dəyişdirilə bilər. Bu adətən şirkətə əlavə sərmayə cəlb edildikdə və ya səhmdarlarının paylarını artırdıqda baş verir.
Şirkətlərdə nizamnamə kapitalı bir neçə əsas üsulla təmin edilir:
Banco.az həmin üsullar haqqında məlumatı təqdim edir:
1. Təsisçilərin (Səhmdarların) payları ilə:
Şirkət qurularkən təsisçilər (və ya səhmdarlar) müəyyən bir miqdarda vəsait, mülkiyyət və ya digər aktivləri şirkətə yatırırlar. Bu yatırımlar şirkətin nizamnamə kapitalını formalaşdırır. Bu, nağd pul, daşınmaz əmlak, avadanlıq və ya digər maddi və qeyri-maddi aktivlər ola bilər.
2. Pul vəsaitləri ilə:
Təsisçilər və ya investorlar şirkətin bank hesabına pul yatıraraq nizamnamə kapitalını təmin edə bilərlər. Bu, ən geniş yayılmış üsullardan biridir.
3. Maddi aktivlər ilə:
Pul əvəzinə, təsisçilər şirkətə daşınmaz əmlak, avadanlıq və ya digər aktivlər də verə bilərlər. Bu aktivlər bazar qiymətləri ilə dəyərləndirilir və nizamnamə kapitalına daxil edilir.
4. Qeyri-maddi aktivlər ilə:
Bəzi hallarda, qeyri-maddi aktivlər də nizamnamə kapitalına daxil edilə bilər. Məsələn, patentlər, müəllif hüquqları və ya intellektual mülkiyyət.
Qeyd edək ki, hər bir ölkənin qanunvericiliyi şirkətin növünə və fəaliyyət sahəsinə görə minimal nizamnamə kapitalı məbləğini tənzimləyə bilər. Azərbaycanda da nizamnamə kapitalı ilə bağlı qanuni tələblər mövcuddur. Misal üçün, banklar və ya sığorta şirkətləri kimi xüsusi növ müəssisələr üçün daha yüksək minimal nizamnamə kapitalı tələb olunur.
