“Vergilər Nazirliyi xətti ilə vergi gəlirlərinin cari il üzrə müəyyən edilmiş proqnoz göstəriciləri əlavə dəyər vergisi və fiziki şəxslərin gəlir vergisi üzrə kəsirlərlə, digər vergi növləri üzrə isə artıqlaması ilə yerinə yetirilmişdir”.
Hesablama Palatasının "2018-ci ilin yanvar-iyun ayları üzrə əsas makroiqtisadi göstəricilərin və büdcə parametrlərinin təhlili"ndə qeyd edilib.
Bildirilib ki, fiziki şəxslərin gəlir vergisinin kəsirlə icra edilməsi orta aylıq gəlirlərin və əmək haqqı səviyyəsinin artımı fonunda müşahidə edilmiş, bu vergi növünün tərkibində yalnız büdcə təşkilatlarında işləyənlərin muzdlu işlə əlaqədar əldə etdikləri gəlirlərindən gəlir vergisi üzrə proqnoz göstəricilərinə nail olunmuşdur, 112,0% səviyyəsində icra edilmişdir.
Əlavə Dəyər Vergisinin tərkibində hesabat dövrü üçün proqnozlaşdırılmış məbləğ yalnız Azərbaycan Respublikasının ərazisinə malların idxalına görə ƏDV üzrə artıqlaması ilə icra edilmiş, digər istiqamətlər üzrə proqnoz göstəricilərinə nail olunmamışdır.
Dövlət Gömrük Komitəsi xətti ilə dövlət büdcəsinə təmin edilən gəlirlər üzrə müəyyən edilmiş proqnoz göstəricilərin icrası əsasən artıqlaması ilə təmin edilmiş, kəsirlər aksizlər və Azərbaycan Respublikasının ərazisinə idxal olunan yanacağa yol vergisi üzrə yaranmışdır. Dövlət Gömrük Komitəsi xətti ilə malların idxalına görə əlavə dəyər vergisinın və idxal gömrük rüsumlarının icra göstəricilərinin proqnoz göstəricilərlə müqayisədə nəzərəçarpacaq çox olması əsasən bu daxilolmaların əhatəsinin genişlənməsi ilə izah edilir ki, buna da “İcra hakimiyyəti orqanlarının və dövlət büdcəsindən maliyyələşən təşkilatların fəaliyyətində satınalmaların səmərəliliyinin artırılması ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı ilə idxal olunan malların (işlərin və xidmətlərin) satınalınmasının dayandırılması üçün müəyyən edilmiş müddətin 2018-ci ilin 1 yanvar tarixində sona çatması öz təsirini göstərmişdir.
Büdcə təşkilatlarının kommersiya fəaliyyətindən gəlirləri 194656,0 min manat məbləğində icra edilmişdir ki, bu da il üçün təsdiq edilmiş proqnozun 42,0%-ə, 6 aylıq proqnozun isə 91,8%-ə bərabərdir. Bu gəlirlərin 68,7%-i büdcə təşkilatlarının ödənişli xidmətlərindən daxilolmaların, 23,7%-i məqsədli büdcə fondlarının daxilolmalarının və 7,6%-i sair daxilolmaların payına düşmüşdür. 5 İllik və yarımillik proqnozlara büdcə təşkilatlarının ödənişli xidmətlərindən daxilolmalar üzrə 29,3% və 63,5% icra olunaraq 133730,0 min manat, məqsədli büdcə fondlarının daxilolmaları üzrə 6,8 dəfə və 14,0 dəfə çox icra olunaraq 46204,0 min manat, eləcə də proqnozlar müəyyənləşdirilməyən sair daxilolmalar üzrə 14723,0 min manat məbləğində vəsait dövlət büdcəsinə daxil olmuşdur. 2018-ci ilin birinci yarımilliyində 2017-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə büdcə təşkilatlarının ödənişli xidmətlərindən daxilolmalar 24357,4 min manat və ya 22,3%, məqsədli büdcə fondlarının daxilolmaları 43195,1 min manat və ya 15,0 dəfə artmış, sair daxilolmalar isə 21194,3 min manat və ya 59,0% azalmışdır.
Xarici dövlətlərə verilmiş kreditlər üzrə daxilolmalar 2018-ci il dövlət büdcəsində 68529,0 min manat , o cümlədən Serbiya Respublikasına verilmiş kreditlər üzrə 66265,0 min manat və Gürcüstan Respublikasına verilmiş kreditlər üzrə 2264,0 min manat nəzərdə tutulmuş, cari ilin 6 ayında 223,9 min manat, yəni illik proqnozun 0,3%-i səviyyəsində icra olunmuşdur.
Dövlət büdcəsində xarici dövlətlərə kreditlər üzrə xərc nəzərdə tutulduğu halda, dövlət büdcəsinin gəlirlər hissəsində yalnız xarici hökumətlərdən alınan faizlər nəzərdə tutulmuş, geri qaytarılan əsas borc isə büdcə gəlirlərinin təsnifatında müvafiq maddə nəzərdə tutulmadığından sair daxilolmalar kimi uçota alınmışdır.
Marja.az
