Müəllif:Gülbəniz Hüseynli/Banco.az
Günümüzdə reklam sahəsi olduqca inkişaf edib. ABŞ-da fəaliyyət göstərən təşkilatlar reklamlara il ərzində 190 milyard dollar məbləğində vəsait xərcləyirlər. Dünya üzrə bu rəqəm 545 milyard dollara bərabərdir. Dünyanın ən böyük reklam sifarişçisi “P&G” şirkəti ABŞ-da reklama 4,6 milyard dollardan artıq, dünya üzrə isə 11,5 milyard dollardan artıq vəsait sərf edib.
Ümumiyyətlə, istənilən təşkilat reklam proqramı hazırlayarkən dörd vacib qərar verilməlidir:
Reklam məqsədlərinin qoyulması.
Reklam büdcəsinin təyin edilməsi, reklam strategiyasının hazırlanması.
Reklamın effektivliyinin dəyərləndirilməsi.
Bu barədə daha ətraflı Banco.az-a açıqlama verən biznesin inkişafı üzrə menecer Rəqsanə Məmmədova bildirib ki, reklamın əsas funksiyası satışdır:
“Satış baş tutmağı üçün məhsul yaddaşlarda qalmalıdır. Bunun üçün diqqəti cəlb etməlidir. Diqqəti cəlb etmək üçün kreativ yanaşma lazımdır. Yəni məqsəd kreativ deyil, məqsəd satışdır.
Effektiv reklamın hazırlanması üçün komanda birlikdə çalışmalıdır. Kopirayter, marketoloq, dizayner, art direktor və s. Bu ideyanın nümayişidir. Yəni sonuncu etapdır. Bu ideyanı düşünmək və vizuallaşdırmaq üçün çoxlu zaman, insan əməyi, bəzən isə araşdırma tələb olunur”.
Ümumiyyətlə, reklamın məqsədi alış prosesi boyunca istehlakçıların addımlarına kömək etməkdir. Bəzi reklamlar insanları dərhal hərəkətə gətirmək üçün hazırlanır. Digər qrup reklamların məqsədi isə müştərilərlə qarşılıqlı münasibət qurmaq və brend haqda düşündükləri və ya hiss etdikləri fikirləri bir şəkildə dəyişdirməkdir.
Hansı metoddan istifadə olunmasından asılı olmayaraq, reklam büdcəsini təyin etmək asan məsələ deyil. Bir şirkət lazımi miqdarda xərclədiyini necə bilir? “Coca- Cola” və “Kraft” kimi şirkətlər təşviqat xərcləri ilə brend satışları arasındakı əlaqəni müəyyənləşdirmək və müxtəlif kütləvi informasiya vasitələrində “optimal investisiya” səviyyəsini təyin etməyə kömək etmək üçün mürəkkəb statistik modellər qurub. Yenə də reklam effektivliyinə təsir edən bir çox amillər olduğuna (bəzilərinə nəzarət etmək mümkün olduğu halda, digərlərinə mümkün deyil) reklam xərclərinin nəticəsini ölçmək qeyri-dəqiq bir elm olaraq qalır. Əksər hallarda menecerlər reklam büdcələrini təyin edərkən daha çox kəmiyyət təhlili ilə yanaşı, geniş şəxsi mühakimələrə də etibar etməlidir.
Bugünkü agentliklər tez-tez reklam və brend məzmunu vəzifələrini şirkətin öz işçilərinin edə biləcəyindən daha yaxşı yerinə yetirə biləcək mütəxəssisləri işə götürür. Agentliklər fərqli müştərilərlə və vəziyyətlərdə işləmək təcrübəsi ilə yanaşı, şirkətin problemlərini həll etmək üçün də kənardan baxış yanaşmasını tətbiq edir.
