Müəllif - Eldar Kərimov/Banco.az
Aİ müdafiə xərcləri üçün istisna təklif edəcək – ABŞ-ın təzyiqi artır
Avropa Komissiyası müdafiə xərclərini Aİ-nin dövlət xərcləri üçün qoyduğu məhdudiyyətlərdən çıxarmağı təklif etməyə hazırlaşır. Avropa İttifaqının (Aİ) icra orqanının rəhbəri Ursula fon der Lyayen bu barədə açıqlama verib. Onun sözlərinə görə, bu addım ABŞ prezidenti Donald Trampın Avropaya öz müdafiəsini müstəqil şəkildə maliyyələşdirməsi üçün artan təzyiqi fonunda atılır.
ABŞ, Rusiya hücumunun mümkünlüyünə qarşı Avropanın NATO üzvlərinin hərbi xərclərini iki dəfədən çox artırmasını tələb edir. Bu zaman Vaşinqton diqqətini əsasən Çindən gələn təhdidlərə yönəldir. Fon der Lyayen bildirib ki, müdafiə xərcləri üçün məhdudiyyətlərin ləğvi, COVID-19 pandemiyası zamanı borclanma limitlərinin müvəqqəti olaraq aradan qaldırılması ilə eyni məntiqə əsaslanır.
Aİ icra orqanının rəhbəri Münhen Təhlükəsizlik Konfransında çıxışı zamanı müdafiə investisiyalarına dair istisna mexanizmini aktivləşdirmək niyyətini elan edib. Bu addım Aİ üzv dövlətlərinə müdafiə xərclərini əhəmiyyətli dərəcədə artırmağa imkan verəcək.
Aİ-nin borc və xərclərlə bağlı qaydaları keçən il avronun dəyərini qorumaq və həddindən artıq dövlət borclanmasının qarşısını almaq üçün yenidən işlənib. Bu qaydalar hökumətlər üçün illik xalis xərclər limitini müəyyənləşdirir və dövlət borcunun 4-7 il ərzində tədricən azalmasını təmin edir.
Lakin istisna hallarda, məsələn, Rusiya hücumu təhlükəsi yarandıqda, Avropa Komissiyası üzv dövlətlər üçün illik istisna mexanizmini aktivləşdirə bilər. Bu mexanizm hər il yenilənə bilər və davamlı şəkildə uzadıla bilər.