Müəllif - Eldar Kərimov - Banco.az

 Türkiyə 2024-cü ildə neft idxalını azaltmaqla yanaşı, neft məhsullarının alışını artırmaq istiqamətindəki tendensiyanı davam etdirib: respublikaya neft tədarükü 4,4% azalaraq 30,02 milyon tona düşüb, dizel yanacağının idxalı isə yenidən 9,6% artaraq 13,67 milyon tona çatıb. Bu barədə Türkiyə Enerji Bazarını Tənzimləmə Şurasının (EPDK) sənədlərində məlumat verilib.

Türkiyəyə neft tədarük edən ən böyük beş ölkənin siyahısı il ərzində dəyişməyib. Əsas neft ixracatçısı olaraq Rusiya qalır və o, 2023-cü illə müqayisədə təxminən 1,6 dəfə çox - 16,94 milyon ton neft tədarük edib.

Bununla belə, digər böyük neft ixracatçıları ölkəyə tədarük həcmlərini azaldıb. İraq və Qazaxıstandan alışlar ötən il iki dəfə azalaraq müvafiq olaraq 4,74 milyon ton və 2,95 milyon ton təşkil edib. Səudiyyə Ərəbistanı tədarükləri 16,5% azalaraq 1,6 milyon tona, Nigeriya isə 14,4% azalaraq 925 min tona düşüb.

Türkiyənin dizel yanacağı idxal strukturunda Rusiya hələ də dominant mövqeyini qoruyur və 2024-cü ildə tədarüklərini 11,1% artırmaqla 11,35 milyon tona çatdırıb.

Neft məhsulları tədarükündə ikinci yeri Hindistan tutur - 571 min ton (+2023-cü illə müqayisədə 27,2%), üçüncü yerdə isə göstəricisi 475 min ton olan Misir qərarlaşıb (artım 1,9 dəfə). 2023-cü ildə dizel yanacağının ikinci ən böyük tədarükçüsü olan İsrail keçən il respublikaya cəmi 109 min ton ixrac edib. İsrail dizel yanacağının tədarükləri yay ortalarına qədər davam edib, lakin Yaxın Şərqdə geosiyasi gərginliyin artması fonunda sonra dayandırılıb.