Müəllif:Gülbəniz Hüseynli/Banco.az
Xəbər verdiyimiz kimi, OPEC və OPEC+ alyansları çərçivəsində əsas neft hasil edən ölkələr arasında noyabrın 26-na təyin edilən danışıqlar təxirə salındı.
Banco.az xəbər verir ki,bunun nəticəsində bir neçə gün ərzində dünya bazarında neftin bir barel üçün qiyməti 82 dollardan aşağı düşdü. Son məlumatlara görə iclasın təxirə salınmasına səbəb Səudiyyə Ərəbistanı ilə digər Yaxın Şərq ölkələri arasında hasilatın azaldılması ilə bağlı fikir ayrılığı olub.
Ər-Riyad hesab edir ki, xammal satışı yenidən kəsilməlidir, çünki yalnız belə bir siyasət yanacağın qiymətlərini gücləndirə bilər. Digər istehsalçılar isə əksinə, cari mənfəətlərini artırmaq üçün ixracı artırmağa hazırlaşırlar.
OPEC + daxilində parçalanma var...
Maliyyə analitikləri hesab edirlər ki,Ər-Riyad neft ehtiyatlarının qiymətlərini indiki səviyyədə saxlamaq üçün (bir barel üçün 80 dollardan yuxarı) karbohidrogen hasilatının azaldılmasını uzatmaq niyyətindədir, lakin bunun üçün digər OPEC+ nümayəndələrinin dəstəyinə ehtiyac var.
Ümumiyyətlə, son aylarda Alyansda iştirak edən digər ölkələr öz karbohidrogenlərinin ixracını xeyli artıran səudiyyəlilərin, xüsusən də Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və İraqın mövqeyi ilə razılaşmırlar.
"2024-cü ildə Bağdad xarici neft tədarükünü gündə 250 min barel artırmağı planlaşdırır", - deyə İraqın milli şirkəti Somo bildirir.
Şirkət açıqlamasında əlavə edib ki, OPEC+ ın ixrac məsələsi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur, ona görə də onlar icazə verilən istehsal səviyyəsinə əsaslanaraq istənilən həcmdə xammalı sata bilərlər. Əvvəllər birlik nümayiş etdirən OPEC+ ittifaqında parçalanmanın yarandığı göz qabağındadır.
2022-ci ilin noyabr ayından etibarən assosiasiya üzvləri hasilatı 2 milyon barel azaldıb. Bu qərar bu ilin sonuna qədər qüvvədədir. Daha sonra üzvlərin iyun görüşündən sonra neft tədarükçüləri bu müqavilənin 2024-cü ilə qədər uzadıldığını elan etdilər. Qeyd edək ki, Rusiya və Səudiyyə Ərəbistanı könüllü olaraq gündəlik hasilat gücünü ümumilikdə 1,66 milyon barrel azaldıblar. (əvvəllər təyin olunmuş ixrac kvotalarını üstələyir)
Səudiyyə Ərəbistanı karbohidrogen asılılığından imtina etmək istəyir
Hazırda qlobal enerji bazarında mövcud vəziyyət təchizatçıların xeyrinə deyil. Həm Avropa, həm də Asiya enerji resurslarının alıcıları qarşıdan gələn qışda enerji istehlakına qənaət etməyə çalışırlar. Onlardan bəziləri artıq gələcək istifadə üçün karbohidrogen ehtiyatı toplamağa nail olsalar da, digərləri üçün vəziyyət ürəkaçan deyil.
Bundan əlavə, Bloomberg-in məlumatına görə, OPEC+ dünya bazarına “qara qızıl” tədarükü az olan Afrika ölkələri ilə danışıqlarda çətinliklərlə üzləşib.
"Çox güman ki, qarşıdan gələn OPEC+ görüşündə Səudiyyə Ərəbistanı karbohidrogen qiymətlərini sabitləşdirmək üçün neft hasilatını daha da azaltmaq istəyir", - deyə Freedom Finance Global analitiki bildirib.
Digər bir proqnoz da budur ki, öz büdcə kəsirini ödəmək üçün səudiyyəlilərin barel qiyməti ən azı 86-90 dollar/barel, yəni indiki səviyyədən ən azı 5-7 dollar yüksək saxlamağa çalışacaqlar. Pandemiyadan sonra ilk dəfə krallığın büdcə kəsiri 2023-cü ilin üçüncü rübündə rekord həddə - 9,5 milyard dollara yüksəlib.
Son illərdə Ər-Riyad qeyri- neft sektoruna böyük miqdarda pul yatırır.Görünür, səudiyyəlilər karbohidrogen asılılığından imtina etmək niyyətindədirlər, lakin bu dönüş əhəmiyyətli investisiyalar tələb edir.
Bizi sosial şəbəkələrdən izləyin!!
