Müəllif: Gülnar Əhmədli, Banco.az
Dillər bütün dünyada ünsiyyətdə əsas rol oynayır. Müxtəlif variantlar olsa da, bir çox ölkədə rəsmi dillər ümumiyyətlə əsas ünsiyyət dili hesab olunur. Bu dillər ilk növbədə hökumətlə vətəndaşlar arasında rəsmi və hüquqi əməliyyatlarda istifadə olunur. Rəsmi dillərin təyin edilməsi bu dillərə ölkə daxilində nüfuz və güc versə də, digər yerli dillərin arxa planda qalmasına səbəb ola bilər. Belə linqvistik bərabərsizliklərin qarşısını almaq üçün bəzi ölkələr birdən çox rəsmi dilə üstünlük verirlər. Rəsmi dilin nə demək olduğuna dair ölkələr arasında müxtəlif yanaşmalar mövcuddur. Bəzi dillər milli səviyyədə rəsmi, digərləri isə yalnız regional səviyyədə tanınır. Bu, bir ölkənin neçə rəsmi dilinin olduğunu müəyyən etməyi çətinləşdirə bilər. Bu məqələdə ən çox rəsmi dili olan ölkələr haqqında məlumat hazırlamışıq.
1. Cənubi Afrika Respublikası (12 rəsmi dil)
Cənubi Afrika müxtəlifliyi əsas prinsip kimi qəbul edərək 11 dili rəsmi status kimi qəbul edib. Ən çox danışılan dillər zulu, xosa və afrikaansdır, lakin ingilis dili də ortaq ikinci dildir. 2023-cü ildə Cənubi Afrikada işarə dili də rəsmi dil statusu qazandı. Beləliklə, rəsmi dillərin sayı 12-yə yüksəldi.
2. Mali (13 rəsmi dil)
Malidə cəmi 13 rəsmi dil var. 22 milyonluq əhali 80-dən çox dildə danışır. Bambara hazırda ən çox danışılan dildir. Fransız dili 2023-cü ilə qədər rəsmi dil olaraq qəbul edilirdi. Lakin son illərdə fransız dilinin statusu aşağı düşüb və onun yerini yerli dillər tutub.
3. Zimbabve (16 rəsmi dil)
Zimbabvedə 2013-cü ildə qəbul edilən yeni konstitusiya ilə 16 dil rəsmi dil kimi qəbul edilib. Bu qərar ölkədə linqvistik müxtəlifliyi və bərabərliyi təşviq etmək məqsədi ilə qəbul edilib. Şona və ndebele ən çox danışılan dillər arasındadır, ingilis dili isə rəsmi dil kimi mühüm mövqeyə malikdir.
4. Boliviya (37 rəsmi dil)
2009-cu ildə qəbul edilən konstitusiya ilə Boliviya yerli dillərin qorunması istiqamətində bir addım atdı və 37 dili rəsmi dil olaraq qəbul etdi. İspan dili ən çox yayılmış dil olsa da, keçua kimi yerli dillər də böyük bir əhali tərəfindən danışılır. Bu dillərdən bəziləri çox az adam tərəfindən danışılsa da, mədəni irsin qorunması məqsədilə rəsmi statusda saxlanılır.
Bizi sosial şəbəkələrdən izləyin!!
